Duidelijkheid!

Al vaker heb ik op deze plaats betoogd dat het heel belangrijk is dat het kabinet snel duidelijkheid geeft over een aantal grote beslissingen. Een paar voorbeelden.

Kunnen we grootschalig CO₂ onder de Noordzee gaan opslaan – zoals vrijwel alle politieke partijen in de doorrekening van hun verkiezingsprogramma hadden staan – of blijven we met zeef, plafond en horizon halfbakken doormodderen?
Gaan we echt iets doen om sneller elektriciteitsnetten aan te leggen of constateren we over 9 jaar dat het niet gelukt is? De elektriciteitsnetten zijn in het verleden bewust in overheidshanden gehouden omdat er onvoldoende vertrouwen was dat marktpartijen voldoende zouden investeren. Dit is het moment om te laten zien dat dat de juiste visie was.

Op een derde onderwerp wil ik wat dieper ingaan. Gaan we grootschalig waterstof gebruiken of niet? Dat hangt er vooral vanaf of er een (inter-)nationaal netwerk komt van waterstoftransportleidingen. Op die vraag wordt al een tijd gestudeerd. In het Klimaatakkoord zijn flinke stappen aangekondigd, maar die zijn nog niet gezet. Naast talloze studies van belanghebbende partijen is er op verzoek van het kabinet een Roadmap gemaakt door het TKI Gas en is de studie HyWay27 uitgevoerd door Gasunie.

In de tussentijd vertrekt de Europese waterstoftrein, met vele partijen aan boord. De Nederlandse bedrijven blijven helaas op het perron achter. Zolang er geen duidelijkheid is over de Nederlandse aanpak en de juiste ondersteuning is er voor hen geen plaats in de trein. Duitsland kondigt aan 9 miljard euro in waterstof te steken, Frankrijk blijft met 7 miljard niet achter. Bij ons staat de teller op 35 miljoen plus 300 miljoen uit het Groeifonds voor onderzoek. Geld voor opschaling van groene waterstofproductie vindt de Commissie Groeifonds onder leiding van Jeroen Dijsselbloem niet nodig, want men gaat ervan uit dat we die waterstof wel kunnen importeren.

Met dit gebrek aan visie en duidelijkheid wordt het zeker niks met de ambitie om Nederland de waterstofhub voor Noordwest-Europa te maken. Maar nog veel erger: zo wordt de industrie de kans ontnomen om in te zetten op een technologie die nodig is om in 2050 CO₂-neutraal te opereren.

Daarom is het zulk goed nieuws dat de nieuwe staatssecretaris voor Klimaat en Energie haar rol niet beperkt tot die van een tijdelijke waarnemer. Zij gaf Gasunie de opdracht een deel van het aardgasnetwerk om te bouwen tot waterstofbackbone.

Nu nog de volgende stap. Dit is de kans om te komen met de Nota Yesilgöz over waterstof, die net zo de geschiedenis zal ingaan als de Nota De Pous over het aardgas.