Industrie- en Energietop
26 maart jl. vond bij de SER in Den Haag de Industrie- en Energietop plaats, waar industrieclusters zich presenteerden en toonaangevende bedrijven hun innovaties prijsgaven die het samengaan van verduurzaming en zekerstellen van het toekomstig verdienvermogen van Nederland illustreren. Een dag van presentaties, dialoog en discussies. “De industrie is een vliegwiel van verduurzaming.”
De Industrie- en Energietop was een initiatief van Uitvoeringsoverleg Industrie, VEMW en Netbeheer Nederland in samenwerking met VNO-NCW, VNCI, SER, ministerie EZK en RVO. De zes industriële clusters in ons land, cluster Chemelot, cluster Noord-Nederland, cluster Noordzeekanaalgebied, cluster Rotterdam Moerdijk, cluster Zeeland en cluster Zes, verzorgden elk presentaties.
Mark Vester, global leader voor circular economy van SABIC, en een van de sprekers tijdens de top, vindt het een goede zaak dat de industrie laat zien dat zij gecommitteerd is om van de energietransitie een succes te maken. Hij zegt dat het daarbij belangrijk is om te tonen wat de randvoorwaarden zijn om de doelen ook haalbaar te maken. Vester: “Namens SABIC heb ik aangegeven dat circulariteit en samenwerking in de keten belangrijke pijlers onder het beleid moeten zijn.” Vesters presentatie ging over het inzetten van afval voor circulaire plasticproductie.
Hoe belangrijk is zo’n top voor de industrie? En, hoe belangrijk voor u als bedrijf?
Vester: “Het is voor de hele industrie en ook voor SABIC in deze uitdagende tijden van groot belang om in dialoog met de overheid en onze andere stakeholders te blijven. De opgave om in 2050 klimaatneutraal te worden is gigantisch en we staan samen met alle partners in de samenleving voor deze opgave. Het is nu belangrijk om onze boodschappen mee te geven aan de politieke partijen die over een nieuwe coalitie aan het onderhandelen zijn. De afspraken die de coalitiepartijen vastleggen in het nieuwe regeerakkoord zullen bepalen hoe, en in welk tempo wij werk kunnen maken van de transitie.”
Hoe essentieel is de Nederlandse industrie voor de Nederlandse samenleving? Wat kan zij in gang zetten? In hoeverre is zij een vliegwiel voor duurzame innovaties op andere gebieden?
“Ik ben ervan overtuigd dat wij als industrie een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de transitie en dús aan de maatschappelijke opgave, én daarmee aan de ambities van Nederland. We kunnen nieuwe technologieën ontwikkelen om schoon te produceren. Deze technologieën liggen zelfs deels al op de plank. Met de juiste prikkels in het overheidsbeleid zijn we in staat die ook daadwerkelijk toe te passen. Als we erin slagen om als Nederland dat als eerste te gaan doen en voorop te lopen, dan levert dat ons een concurrentievoordeel op ten opzichte van andere landen.
SABIC heeft zich samen met de gehele industrie aan de 2050 doelstelling gecommitteerd en daarbij aangegeven wat de randvoorwaarden zijn: infrastructuur en een adequaat financieel instrumentarium. Bedrijven moeten nu met hulp van de overheid investeringen doen om die koploperpositie te krijgen als Nederland.”
‘Met de juiste prikkels in het overheidsbeleid zijn we in staat om nieuwe technologieën toe te passen’
Hij vertelt dat SABIC in Geleen een grootschalig feedstock recycling project heeft aangekondigd. Vester: “Daar wordt vanaf tweede helft 2022 op jaarbasis 20.000 ton plastic afval opgewaardeerd tot nieuwe, hoogwaardige plastics. Die kunnen worden toegepast in bijvoorbeeld voedselverpakkingen en gebruikt voor medische toepassingen. Deze fabriek is de eerste wereldwijd in zijn soort, volledig geïntegreerd met een petrochemisch complex om plastic afval terug om te zetten van zeer hoge (virgin) kwaliteit. Dit levert zowel arbeidsplaatsen op (veertig permanente banen na opstart) als milieuwinst (ca 36.000 ton CO₂-emissiebesparing per jaar). En, dit is nog maar het begin, want we hebben de ambitie om op te schalen naar 200.000 ton of meer rond 2025. Ook hebben we recent een samenwerking aangekondigd om een pilot project te starten voor de elektrificatie van een krakerfornuis. Krakers zijn de hoeksteen van de petrochemie en nemen een groot deel van het energiegebruik voor hun rekening.”
Mark Vester
Sabic Europe
Marcel Wubbolts
Corbion
De Industrie- en Energietop viel goed bij alle deelnemers, blikt Marcel Wubbolts, Chief Science & Sustainability Officer van Corbion terug. Hij verzorgde een presentatie over agro-bouwstenen voor de duurzame chemie.
Wubbolts: “Het was juist net na de kamerverkiezingen een goed moment om de boodschap van duurzaamheid uit te dragen. Kunnen we een positief signaal afgeven als industrie? Dat was de centrale vraag. Ik denk dat dit prima is gelukt.” Wubbolts vindt het van belang dat de industrie zich laat horen. “Zeker als chemische industrie staan we vaak in een negatief daglicht. Ik vind ook dat we een duidelijk signaal hebben afgegeven richting de regering: Overheid, investeer nu met ons mee. De industrie wil graag investeren, maar alleen als er duidelijkheid is over randvoorwaarden, regelgeving en langere termijn. Ik denk dat we ook die boodschap duidelijk over het voetlicht hebben gebracht.”
‘Op het gebied van circulariteit heeft ons land nog heel veel te bieden’
Welke maatschappelijke waarde voegt Corbion toe in het licht van verduurzaming?
Wubbolts: “Het belangrijkste is dat wij een andersoortige chemiebedrijven. Een hele duurzame chemie, want we gebruiken hoofdzakelijk hernieuwbare grondstoffen in plaats van aardolie. Eigenlijk zijn we meer gekoppeld aan de landbouw, dan aan de petrochemische industrie. Ook bij andere bedrijven zie je ontwikkelingen in die richting. Ik denk dat ons land op het gebied van de circulaire economie nog heel veel te bieden heeft. Nu al zijn diverse Nederlandse bedrijven leidinggevend op dat gebied.
“De boodschap die ik tijdens de top heb willen afgeven is dat we niet alleen moeten streven naar nul emissies, maar naar negatieve emissies. Als we zero uitstoten is dat niet genoeg om de doelstellingen van Parijs te halen. We moeten verder gaan dan nul. En, dat kan onder andere met biogrondstoffen. Als je die inzet als grondstof begin je met een negatieve CO₂-emissie. En, als je dat goed en slim doet met energiezuinige methoden, dan blijf je onder de nul. Wij hebben laten zien dat dat kan. Je kunt dan plastics maken die CO₂ vastleggen en wedijveren met petrochemische plastics. Dat is onze boodschap.”
Wubbolts: “We zijn al tachtig jaar bezig met melkzuur. Dat is een ontwikkeling van decennia. We zijn voortgekomen uit CSM, de Centrale Suiker Maatschappij, die is gaan diversifiëren. Dat is begonnen met melkzuur als conserveermiddel, maar we hebben laten zien dat je ook heel goed polymeren kunt maken van melkzuur. Je maakt daarmee een plastic dat veel minder belastend is voor het milieu, aangezien het uit hernieuwbare grondstoffen is gemaakt en kan worden gerecycled. Dat zijn belangrijke ontwikkelingen. Corbion kan op die manier op het gebied van de circulaire economie een flinke stap zetten.”
De versnelling is de laatste tien jaar gekomen toen polymelkzuur als plastic verpakkingsmateriaal beschikbaar kwam, zegt hij. “Het heeft vergelijkbare eigenschappen als normaal verpakkingsmateriaal.” Wubbolts noemt het een andere vorm van chemie. “Wat Corbion toevoegt aan de samenleving is de kennis hoe duurzame grondstoffen, zoals landbouwgrondstoffen, heel efficiënt zijn om te zetten in hoogwaardige chemische producten. Dat is denk ik onze kracht.”
‘Duurzaamheidsdoelstellingen van grote bedrijven trekken de rest mee’
Tijdens de Industrie- en Energietop sprak Miklas Dronkers, CEO van Crown Van Gelder, namens cluster Zes. Ook hij vindt het een goede zaak dat de industrie openheid toont en laat zien waar zij mee bezig is. Dronkers: “De industrietop is volledig gecomitteerd om het maatschappelijke probleem van klimaatverandering aan te pakken. Dat gebeurde heel overtuigend in Den Haag. We zijn druk met verduurzaming, maar het kost wel tijd om het financieel en qua infrastructuur voor elkaar te krijgen.”
De transitie die we doormaken vraagt om draagvlak binnen industrie, politiek, overheid en samenleving. Het raakt ons allemaal, aldus Dronkers. “Ik zie een grote versnelling binnen industrie en maatschappij op het gebied van energietransitie en circulariteit.”
Hij was onder de indruk van het leiderschap en overtuiging van de sprekers tijdens de top. “Energietransitie wordt met grote snelheid het belangrijkste thema bij bedrijven. Duurzaamheidsdoelstellingen van grote bedrijven trekken de rest mee. Dat merk ik zelf ook met onze papierfabriek. Het is tegenwoordig veel makkelijker om over duurzaamheid te praten met klanten dan in het verleden. Vroeger had men daar weinig mee. De papierindustrie heeft duidelijk iets te bieden.”
Dronkers vindt het een goede zaak dat VEMW heeft bijgedragen om de problematiek rondom de infrastructuur extra scherp op de kaart te zetten. “Juist daar moet nu hard aan gewerkt worden. Het is een voorwaarde voor verdere verduurzaming. Infrastructuur is een ruimtelijk ordeningvraagstuk pur sang. Daar is vooral een goede regie voor nodig. De aanleg van een adequate infrastructuur geeft bedrijven ruimte om zich te concentreren op hun eigen verduurzaming en technologieën.”
Voor de industrie in Nederland is een langetermijnperspectief enorm belangrijk, benadrukt hij. “Goede samenwerking tussen overheid, netbeheerders, vergunningverleners en bedrijven is een kans voor Nederland. We brengen ons land in een koploperspositie met een circulaire en CO₂-arme industrie. Om onze ambitie in 2030 te kunnen invullen, hebben bedrijven behoefte niet alleen aan een adequate infrastructuur, maar ook de juiste financiële condities en beschikbaarheid van duurzame energiedragers.”
Dronkers gaf tijdens de Industrie- en Energietop een presentatie over het zesde cluster, alle bedrijven die niet in de vijf regioclusters vallen. Dronkers: “Het gaat om verschillende branches verspreid over het hele land. Ook veel papierfabrieken zitten in dat zesde cluster. Voor hen is het essentieel dat die infrastructuur goed wordt geregeld. Dat is complex omdat lokale projecten vaak relatief klein zijn. Hoe zorg je er toch voor dat die leidingen en kabels er komen? Een gezamenlijke strategie en een betrokken overheid is daarvoor van groot belang. Want gaan we op elkaar wachten, dan halen we het niet.”
Miklas Dronkers
Crown van Gelder
‘Industrie heeft onze samenleving heel veel te bieden’
Hans Grünfeld, directeur VEMW: “Doel van de Industrie- en Energietop was om een antwoord te geven op de vraag: wat heeft de industrie de Nederlandse samenleving te bieden? Een belangrijke vraag want de relatie tussen die industrie en samenleving is niet altijd heel positief. Het antwoord is: heel veel. De industrie levert dagelijks producten waar de samenleving behoefte aan heeft. Van staal, basischemicaliën tot medicijnen en medische beschermingsmiddelen. Het tweede is, en dat blijft vaak onderbelicht, dat de industrie de transformatie naar een duurzame samenleving en een duurzaam verdienvermogen van Nederland aanjaagt. Dat doet zij op vier manieren. Door onder andere zelf te investeren in minder energieverbruik, emissies te verlagen en door circulariteit. Het tweede is investeren in emissiereductie in de keten. Nieuw is dat de industrie tegelijkertijd de mogelijkheid biedt om nieuwe ketens en verdienmodellen te ontwikkelen, zoals de koppeling tussen de agrarische en chemische sector. En, als vierde punt kan de industrie een belangrijke bijdrage leveren aan innovatie en duurzame werkgelegenheid.” Al deze zaken kwamen tijdens de Industrie- en Energietop uitvoerig aan de orde, zegt Grünfeld. “Wat mij betreft zouden ze vaker voor het voetlicht gebracht moeten worden.”
Opzeggen van het lidmaatschap kan alleen per 31 december. Er geldt een opzegtermijn van zes maanden. Zie voor verdere informatie de statuten, artikel 7, lid 4 en onze website.
Google+