Deel 3: Trialoog over voorwaarden waterstofcontracten

Logische vervolgstap

Maaike Broersma vertelt dat HNS vorig jaar april een consultatie had van de algemene voorwaarden en daarop feedback heeft gekregen vanuit de markt. “We kregen van verschillende kanten het verzoek om voor een volgende versie ook input te vragen aan VEMW, als vertegenwoordiger van de gebruikers, en aan Energie-Nederland. Dat resulteerde in deze trialoog. Wat mij betreft een logische vervolgstap, omdat ook wij op de nieuwe waterstofmarkt nog zoekende zijn.” IJmert Muilwijk constateert dat op die waterstofmarkt heel veel verschillende aspecten een rol spelen, die eigenlijk allemaal tegelijkertijd bij elkaar moeten komen. Het landelijk netwerk is één zo’n aspect en daarbinnen zijn de voorwaarden en contracten weer een onderdeel. Muilwijk vindt dat HNS in eerste instantie erg eenzijdige voorwaarden neerlegde. “En de verhouding met een monopolist is altijd een bijzondere”, merkt hij op. “Maar we ontdekten wel dat ook HNS tot een gezamenlijke oplossing wilde komen en tijd wilde steken in de voorgestelde trialoog.”

Onderling begrip

Terugblikkend noemt Broersma het onderlinge overleg een goed proces. “We zijn gedurende een half jaar bijna elke twee weken bij elkaar gekomen. Vervolgens hebben we eind maart een eerste versie opgeleverd van de vervolgset van de algemene voorwaarden en die ligt nu weer op tafel om te bespreken.” Ze merkt dat de trialoog bijdraagt aan meer onderling begrip. “We zitten allemaal met hetzelfde doel aan tafel: een goed werkend waterstofnetwerk realiseren.” Muilwijk: “Wij op onze beurt snappen ook dat er voor HNS nog veel onzekerheid is en dat zij geen buizen willen aanleggen die vervolgens leeg blijven. Zij willen de zekerheid dat bedrijven wel degelijk gebruik gaan maken van het netwerk.” Ook Van de Worp onderschrijft het belang van meer begrip en vertrouwen: “Alleen dan kun je tot een goed, evenwichtig en onderbouwd pakket aan voorwaarden komen. Zeker omdat er nog geen gereguleerde toegang is met wetten en codes.”

Spraakverwarring

Muilwijk ziet dat er inmiddels verschillende waardevolle resultaten zijn geboekt. “Op de eerste plaats hebben we de onderlinge spraakverwarring en misverstanden opgelost. Vergeet niet dat we het over een compleet nieuwe markt hebben. Dan is het een grote valkuil dat je elkaar denkt te begrijpen, maar het in feite over heel andere dingen hebt. De trialoog heeft aan die spraakverwarring een eind gemaakt.” Een tweede belangrijke opbrengst van de gesprekken is dat de voorwaarden minder eenzijdig zijn geworden. Muilwijk geeft als voorbeeld dat er wordt gewerkt aan duidelijkheid over de voorwaarden waaraan een energiebedrijf moet voldoen om klant te worden, over omstandigheden waaronder een waterstofleverancier afgesloten mag worden, over onderhoudsonderbrekingen en over aansprakelijkheid. “Een laatste belangrijk openstaand punt is hoe om te gaan met toekomstige wijzigingen van voorwaarden. Dit is nog onderwerp van gesprek aan de trialoogtafel.”

De drie betrokkenen constateren eensgezind dat de weg naar een succesvol waterstofnetwerk nog lang is en dat de trialoog slechts op één hoekje van de puzzel gericht is. “Maar wel een belangrijk stuk en ik heb er vertrouwen in dat we daar gezamenlijk uit komen”, besluit Jacques van de Worp.

“Om de verschillende, gecompliceerde Brusselse (EC), Haagse (EZK) en Groningse (HNS) spelregels voor de waterstofvoorziening af te stemmen tot een werkbare set van voorwaarden is een programmatische aanpak nodig”.