In maart van dit jaar verplichtte de Europese Commissie de lidstaten om hun gasvoorraden op 1 november voor minimaal 80 procent gevuld te hebben. Nederland bereikte dat doel ruim op tijd: twee maanden voor het ultimatum. Kunnen we nu tevreden constateren dat we de komende winter probleemloos doorkomen? “Absoluut niet”, is de harde boodschap van VEMW-directeur Hans Grünfeld. “Cynisch gezegd, kun je stellen dat we misschien wel genoeg gas hebben, maar dat het maar de vraag is wie het nog kan betalen.”
Hans Grünfeld
Algemeen directeur
hg@vemw.nl | 0348 48 43 66
Vanaf het begin van de gascrisis, het gevolg van de Russische inval in de Oekraïne, lag de focus van de politiek op het voorkomen van fysieke tekorten. Met het vullen van de gasbergingen en de uitbreiding van de lng-capaciteit lijkt dat doel voorlopig bereikt. “Maar daarmee is het energieprobleem niet opgelost. Mede door het massaal inkopen van gas voor het vullen van de Europese voorraden, is de gasprijs tot bizarre hoogte gestegen.”
Hans pleit voor een crisisaanpak om de komende jaren door te komen en om te voorkomen dat we belangrijke industrieën voor ons land verliezen. “Verreweg de meeste bedrijven kunnen de exorbitante kostenstijging niet doorberekenen aan hun klanten. Ondernemers zien zich gedwongen om de productie tijdelijk te staken. Er dan zijn er ook bedrijven die de productie niet kunnen stilleggen omdat hun installaties 24/7 moeten draaien. Als een tijdelijke stop geen alternatief is, dan is definitief stoppen de enige optie. Dat geldt bijvoorbeeld voor bedrijven met keramische ovens: die kun je niet stilleggen en herstarten. En dan is het maar de vraag of zo’n bedrijf bereid is om in Nederland te investeren in een nieuwe oven. Een vlucht naar buiten Europa is veel aannemelijker.”
Terwijl Duitsland, Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk inmiddels grote steunpakketten hebben aangekondigd, heeft Nederland zo’n pakket nog niet. “Het wordt hoog tijd dat de regering beseft wat de gevolgen zijn als er een ongelijk speelveld ontstaat omdat andere landen hun industrie wel een vangnet bieden. Ik merk nog niet dat de politiek de urgentie van deze problematiek inziet. Er zijn zoveel sectoren die door de energiecrisis getroffen worden: als we niet oppassen, belanden we in een neerwaartse spiraal waar je niet snel uitkomt.”
Hans hoopt dat de regering snel met maatregelen komt om de directe lasten voor bedrijven te verminderen door bijvoorbeeld de heffingen en/of belastingen aan te passen. Ook is denkbaar dat bedrijven bijdragen aan vermindering van de energievraag en daarvoor een compensatie ontvangen. Hij is daarbij realistisch: “We kunnen niet van de overheid verwachten dat ze de volledige kostenstijging compenseert. Uiteindelijk is het verduurzamen van de industrie dé oplossing voor de lange termijn. Daarom moeten beleidsmakers vooral ook onderzoeken hoe we kunnen voorkomen dat bedrijven hun duurzame investeringen in de ijskast zetten. Want dat is in mijn ogen het allerslechtste scenario. Je moet juist proberen de investeringen in duurzaamheid naar voren te halen en te versnellen.” Een ander zeer serieus aandachtspunt is de stabiliteit van de energiesector. Energiebedrijven kijken tegen enorme margeverplichtingen aan bij de inkoop van stroom en gas op termijnmarkten. “De overheid moet ervoor zorgen dat deze partijen niet omvallen en dat de energiesector naar behoren blijft functioneren.”
Dat bedrijven zelf elke denkbare besparingsmogelijkheid moeten benutten, is een open deur. Hans roept ondernemers op om goed na te denken over alternatieven voor aardgas, zoals het gebruik van restwarmte, het opvangen en inzetten van productiegassen en de toepassing van elektriciteit. “Kijk ook goed naar de betrouwbaarheid van je energieleverancier”, adviseert hij. “Wat zijn je risico’s als de leverancier niet aan zijn leveringsverplichting kan voldoen? Risicomanagement is belangrijker dan ooit.”
VEMW zet zich op tal van manieren in om bedrijven zo goed mogelijk door de energiecrisis te loodsen. We maken deel uit van de Taskforce Leveringszekerheid en praten indringend met het ministerie over de mogelijke verplichting voor bedrijven om in geval van een dreigend gastekort af te schakelen. Hans: “Wij hebben voorgesteld dat bedrijven dit op vrijwillige basis doen, via een tenderregeling. Dan kunnen bedrijven aangeven of en zo ja, tegen welk bedrag ze hoeveel kunnen afschakelen. We hebben de minister ervan overtuigd dat het gedwongen afschakelen van grote industrieën een slecht plan is. De gevolgen voor de maatschappij zijn dan immens. Verder blijven we nauw betrokken bij de discussie over alternatieven en we maken ons bijvoorbeeld sterk voor het snel op orde brengen van de infrastructuur voor elektriciteit.”
Wil je advies van een VEMW-adviseur of wil je gewoon eens je zorgen met ons delen? Neem dan gerust contact met ons op. Hou ook onze agenda (https://www.vemw.nl/activiteiten) in de gaten. We organiseren regelmatig informatiebijeenkomsten over dit onderwerp. Zo organiseerden wij op vrijdag 23 september het webinar Energiecrisis: nieuwe fase bereikt!. Een van de deelnemers was Andries Tuinenga van Royal Smilde. Hieronder lees je hoe hij dit webinar heeft ervaren.
Andries Tuinenga: “Graag maandelijks een webinar over energiecrisis”
Andries Tuinenga, Corporate Buyer Non Product Related van Royal Smilde, producent van voedingsmiddelen, woonde op vrijdag 23 september het VEMW-webinar over de energiecrisis bij. Wij waren benieuwd naar zijn ervaring.
“De vanzelfsprekendheid dat energie op elk gewenst moment en tegen acceptabele tarieven beschikbaar blijft, is verder weg dan ooit. Nog nooit heeft dit onderwerp zo nadrukkelijk deel uitgemaakt van de managementagenda van elk bedrijf. Wij vinden het daarom belangrijk om op de hoogte te blijven van de actuele ontwikkelingen. Het webinar was heel praktisch en toegankelijk en VEMW heeft laten zien over veel deskundigheid te beschikken. Het was een mooi samenhangende presentatie, waarin alle belangrijke onderwerpen aan bod kwamen. De slides gaven een goed inzicht in alle ontwikkelingen. Ook het werken met Menti gaf een verhelderend beeld van hoe bedrijven omgaan met de verschillende onderwerpen. Dit deel mocht wat mij betreft nog wel wat uitgebreider.
Het is cruciaal dat verantwoordelijken accuraat en regelmatig worden geïnformeerd over de ontwikkelingen en dit kunnen doorvertalen naar de impact voor de eigen bedrijfsvoering. Ik zou het fijn vinden als VEMW zolang de huidige crisis voortduurt, minstens één keer per maand op een vast tijdstip een webinar over dit thema organiseert. Tip: geef deelnemers nog meer de gelegenheid om vragen te stellen en neem hier ruim de tijd voor. Het lijkt mij voor bedrijven erg interessant om te weten hoe de problematiek elders wordt ervaren en gemanaged.”
Opzeggen van het lidmaatschap kan alleen per 31 december. Er geldt een opzegtermijn van zes maanden. Zie voor verdere informatie de statuten, artikel 7, lid 4 en onze website.
Google+