Klimaat
VEMW benadrukt randvoorwaarden voor groene groei in brief aan minister Hermans
Zowel in het hoofdlijnenakkoord als het regeerakkoord heeft het nieuwe kabinet mooie plannen gepresenteerd voor de energietransitie en voor verbetering van het vestigingsklimaat. Het kabinet lijkt te onderkennen dat de industrie een belangrijke bijdrage kan leveren aan het groene verdienvermogen van Nederland. Daar zijn we als VEMW blij mee, maar we missen nog handelingsperspectief. In een brief aan Sophie Hermans, minister van het nieuw ministerie van Klimaat en Groene Groei, hebben we daarvoor vijf belangrijke randvoorwaarden geschetst.
In de brief aan de minister (klik hier voor de brief) nodigen wij haar uit om samen te werken aan verbetering van het vestigingsklimaat en benutting van het vergroeningspotentieel. We vragen daarbij speciale aandacht voor vijf onderwerpen: beschikbaarheid en betaalbaarheid van groene elektriciteit, ontwikkeling van een koolstofarme waterstofmarkt, aanleg van en toegang tot CCS-infrastructuur, waarborging van de aardgasvoorziening en de rol van WKK-installaties.
Elektrificatie
Elektrificatie is een van de belangrijkste verduurzamingsopties. Daarvoor is op de eerste plaats voldoende en betaalbare elektriciteit nodig. Om over voldoende capaciteit te kunnen beschikken, is het niet alleen van belang dat er genoeg elektriciteit geproduceerd wordt; ook de infrastructuur moet toereikend zijn om de energie bij de gebruiker te krijgen. En precies daar ligt een enorme uitdaging. Veel bedrijven willen bijvoorbeeld overstappen van een gasboiler op een e-boiler of warmtepomp, maar horen vervolgens van hun netbeheerder dat ze geen extra capaciteit kunnen afnemen.
Koolstofarme waterstof
Waterstof kan de komende jaren een interessant alternatief worden voor aardgas. Maar om te kunnen spreken van een daadwerkelijk alternatief is het belangrijk dat er een goede infrastructuur wordt gerealiseerd en dat waterstof betaalbaar wordt. We zien dat groene waterstof nu nog vijf tot zes keer zo duur is als grijze waterstof. Wij pleiten daarom voor meer aandacht voor blauwe waterstof, ook wel koolstofarme waterstof genoemd, waarbij de vrijgekomen CO2 wordt afgevangen en opgeslagen. Blauwe waterstof kan bijdragen aan een snelle ontwikkeling van de waterstofmarkt en is op korte termijn nodig om in het tekort aan beschikbare en betaalbare groene waterstof te voorzien.
CCS-infrastructuur
Om de afgevangen CO2 te transporteren en op te slaan, is er een infrastructuur nodig voor CCS (Carbon Capture and Storage). In Nederland is momenteel één project in uitvoering (Porthos) en één project in ontwikkeling (Aramis). Het is belangrijk dat de overheid helpt om de ketenrisico’s beheersbaar te houden en meer mogelijkheden biedt om bijvoorbeeld uit te wijken naar buitenlandse CCS-aanbieders en daarvoor subsidie te krijgen vanuit de SDE++ regeling. Daarnaast hechten wij eraan dat er een goede infrastructuur komt die de belangrijkste bronnen van CO2-uitstoot (in Nederland, maar ook daarbuiten) verbindt en het mogelijk maakt om die CO2 op te slaan in lege gasvelden op de bodem van de Noordzee.
Aardgas waarborgen
Zolang we nog afhankelijk zijn van aardgas moet de aardgasvoorziening gewaarborgd blijven. Wij wijzen er nadrukkelijk op dat er blijvende aandacht moet zijn voor de leveringszekerheid. De overheid moet zorgen voor voldoende import- en LNG-ontvangstcapaciteit en efficiënte maatregelen nemen voor het vullen van de gasbergingen. Ook moet de productie dicht bij huis maximaal gefaciliteerd worden. Dat is nodig om zowel de beschikbaarheid als de betaalbaarheid te garanderen.
WKK’s
Tot slot vragen wij speciale aandacht voor warmtekrachtinstallaties (WKK’s). De elektriciteitsvoorziening wordt steeds meer beïnvloed door niet-regelbare bronnen, lees: zon en wind. Om het net in balans te houden, is het belangrijk dat er voldoende flexibele eenheden beschikbaar blijven. De overheid moet voorkomen dat bedrijven hun WKK-installatie sluiten omdat ze de businesscase niet meer rondkrijgen. Het afschaffen van de vrijstelling van energiebelasting op aardgas dat voor een WKK wordt gebruikt, is een serieuze bedreiging.
De komende maanden blijven wij ons inspannen om bovenstaande onderwerpen op de politieke agenda te krijgen. En vanzelfsprekend houden wij u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.
Opzegging van het lidmaatschap kan plaatsvinden conform het gestelde in de statuten, artikel 7, lid 4.
Het nieuwe kabinet presenteert mooie plannen voor de energietransitie, maar we missen nog handelingsperspectief.
Hans Grünfeld
Algemeen directeur