Duidelijkheid nodig over leveringsplicht drinkwater

De aanleiding voor de discussie is vooral: schaarste. Drinkwaterbedrijven geven aan dat de druk op de bronnen toeneemt. Tegelijkertijd willen ILT en ACM meer onderscheid aanbrengen tussen water voor consumenten (drinkwater) en water voor bedrijven (industriewater). Verschillende sectoren kunnen echter niet zonder water van drinkwaterkwaliteit. Voedingsmiddelenproducenten, brouwerijen, farmaceutische bedrijven en andere procesindustrieën zijn voor hun primaire processen afhankelijk van gegarandeerd schoon en veilig water. In theorie zouden bedrijven zelf drinkwater kunnen produceren, maar in de praktijk is dat ondoelmatig en kostbaar. Nederland beschikt niet voor niets over tien gespecialiseerde drinkwaterbedrijven die deze taak efficiënt en betrouwbaar uitvoeren.

Op verzoek van I&W hebben de drinkwaterbedrijven - via brancheorganisatie Vewin - het initiatief genomen om gezamenlijk met VEMW en VNO-NCW naar oplossingen te zoeken. Doel is om te komen tot een voorstel dat zowel de continuïteit van cruciale bedrijfsprocessen waarborgt als de schaarste het hoofd biedt. Deze samenwerking heeft inmiddels geleid tot duidelijke stappen vooruit.

Centraal staat het ontwikkelen van een nauwkeurige afbakening: welke sectoren en welke toepassingen hebben écht water van drinkwaterkwaliteit nodig? Die vraag is tot nu toe nooit zo gedetailleerd beantwoord, maar is cruciaal om tot een toekomstbestendig systeem te komen. De gezamenlijke ambitie is om deze afbakening uiteindelijk in wetgeving op te nemen, via een aanpassing van de Drinkwaterwet. Het nieuwe kader zou gelden voor nieuwe bedrijven en voor bedrijven die uitbreiding van hun watercapaciteit aanvragen. Bedrijven die aantoonbaar afhankelijk zijn van water van drinkwaterkwaliteit, krijgen dan wettelijke zekerheid op continuïteit.

De drinkwaterbedrijven en de zakelijke gebruikers willen begin 2026 tot een gezamenlijk voorstel komen. De wens is dat I&W dit overneemt en uitwerkt in wetgeving. Dat is noodzakelijk, want de druk op drinkwaterbronnen zal alleen maar toenemen. Niets doen, is geen optie. Zonder ingrijpen komt de leveringszekerheid van kritieke sectoren in het geding. In deze bredere discussie speelt ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) een rol. Bedrijven die andere bronnen dan drinkwater willen gebruiken of water willen hergebruiken, lopen regelmatig tegen beperkingen aan. VEMW gaat met de NVWA in gesprek om te kijken of bepaalde regels veilig en verantwoord kunnen worden aangepast of versoepeld.

Wat kun je als bedrijf nu al doen? Het is verstandig om kritisch te kijken naar het eigen watergebruik. Niet elke toepassing vereist drinkwaterkwaliteit. Waar andere bronnen volstaan, kan dat helpen de druk op het systeem te verminderen. En voor processen waarvoor drinkwaterkwaliteit wél noodzakelijk is, blijven wij ons inzetten om leveringszekerheid ook in de toekomst te borgen.