Het onderzoek van SiRM wijst op twee belangrijke problemen. Op de eerste plaats leidt een gebrek aan investeringen door netbeheerders tot congestie in het elektriciteitsnet. Daarnaast brengt een sterke stijging van de kosten bedrijven in de problemen en dat belemmert de energietransitie. “De hoge elektriciteitskosten zorgen er bijvoorbeeld voor dat bedrijven te maken krijgen met hogere kosten dan hun buitenlandse concurrenten en niet kunnen investeren in innovatieve technologieën zoals elektrolysers of e-boilers,” benadrukt Hans.

Volgens het onderzoek van SiRM is echter een grote wijziging van de huidige reguleringsmethode onwenselijk. Hans legt uit: “De huidige methode is beproefd en voorspelbaar. We werken er al 20 jaar mee en het wordt goed beoordeeld door kredietbeoordelaars. Zij spelen een cruciale rol in het verschaffen van kapitaal aan netbeheerders en dat is essentieel voor hun investeringscapaciteit. Een grote aanpassing brengt onzekerheid en mogelijk zelfs juridische geschillen met zich mee, terwijl de huidige methode duidelijke jurisprudentie heeft.” SiRM pleit wel voor aanscherping van de toepassing van de bestaande methode. De methode moet assertiever worden ingezet om netbeheerders te stimuleren tot de nodige investeringen. “Maar het fundamenteel wijzigen van de regels is geen oplossing en brengt meer risico’s dan voordelen met zich mee,” aldus Hans.

De ACM stelt dat de huidige methode tekortschiet in het oplossen van congestieproblemen en het versnellen van de energietransitie. Volgens de toezichthouder is de methode te veel outputgericht: de doelmatigheid van netbeheerders wordt achteraf beoordeeld door deze te vergelijken met andere netbeheerders. De ACM overweegt een systeem waarbij vooraf investeringsbeslissingen worden getoetst en inefficiënte kosten worden voorkomen. Hans plaatst hier kanttekeningen bij. “De ACM heeft op dit moment niet de benodigde kennis en expertise om zo’n ingrijpende wijziging succesvol door te voeren. Een complexe hervorming brengt veel onzekerheid met zich mee, juist in een tijd waarin voorspelbaarheid cruciaal is. Experimenteren is nu niet verstandig.” Hij vindt ook dat netbeheerders voldoende mogelijkheden hebben om geld op te halen voor investeringen. “Als het nodig is, moeten aandeelhouders bijstorten of een beperkt dividend accepteren. Daarvoor hoef je de methode niet aan te passen.”

De consultaties van de ACM starten eind 2024 en lopen door tot halverwege 2025. VEMW zal tijdens deze bijeenkomsten blijven benadrukken hoe belangrijk het is om de kosten voor bedrijven beheersbaar te houden. Hans besluit: “Als de energiekosten verder stijgen, wordt dat de grootste belemmering voor zowel de energie- als de industrietransitie. Het is essentieel dat de nieuwe regulering hier rekening mee houdt.”