Gas

VEMW, Hynetwork Services en Energie-Nederland hebben een eerste versie van de aansluit- en transportvoorwaarden voor het waterstofnetwerk afgerond. De ACM is beoogd toezichthouder, terwijl HNS werkt aan het mogelijk maken van nieuwe aansluitingen zonder netwerkonderbreking. Verdere afspraken over onder meer aansprakelijkheid en onderhoud moeten nog worden gemaakt.

 Belang​​​​​​​rijke eerste stap gezet naar contracten waterstofnetwerk

Eind vorig jaar zijn VEMW, Hynetwork Services (HNS) en Energie-Nederland een eerste versie van de aansluit- en transportvoorwaarden voor het toekomstige waterstofnetwerk overeengekomen. Hoewel dit een belangrijke stap is, is het nog niet het eindpunt van de gesprekken. Er moeten nog afspraken worden gemaakt over onder andere aansprakelijkheid, flexibiliteit en onderhoud. De zo belangrijke trialoog wordt daarom de komende maanden voortgezet.

VEMW, HNS (de beoogd ontwikkelaar en beheerder van het openbare waterstofnetwerk in Nederland) en Vereniging Energie-Nederland (branchevereniging van energiebedrijven) zijn de trialoog eind 2022 gestart. Doel van de gesprekken was te komen tot een evenwichtige contractenset van rechten en plichten voor de netbeheerder én de netgebruikers. De uitkomst van de trialoog is een contractenset die versie 1.0 heet. Een prima basis, waar VEMW beslist tevreden over is. Voor de volgende versie moeten de betrokken partijen over verschillende onderwerpen nog tot overeenstemming komen.

Bron: Hynetwork, dochteronderneming van Gasunie  

Rol ACM

Om de waterstofmarkt te reguleren, publiceren de Europese lidstaten dit voorjaar het zogenaamde Decarbonized Gas Package. Daarin is ook waterstof opgenomen en de gemaakte afspraken, onder meer over toezicht, moeten binnen twee jaar geïmplementeerd zijn in de Nederlandse wetgeving. Die afspraken kunnen worden vastgelegd in de energiewet of in een nieuwe Waterstofwet. Het ministerie van EZK heeft laten weten dat zij de ACM als beoogd toezichthouder zien. VEMW is blij met zo’n onafhankelijke partij en ziet een belangrijke rol weggelegd voor de ACM bij de toekomstige onderhandelingen met HNS.

Ontwikkeling balanceringsysteem

HNS gaat vijf industriële clusters met elkaar verbinden via een landelijk hoofdnetwerk voor waterstof. Het eerste deel van die zogeheten waterstofbackbone is nu in aanleg. Dit netwerk verbindt twee Shell-locaties: een groene waterstoffabriek in aanbouw op de Tweede Maasvlakte en de raffinaderij in Pernis waar Shell groene waterstof in het raffinageproces wil gaan gebruiken. Wanneer de vijf clusters en de onderlinge verbindingen gerealiseerd zijn, komt opslag en balanceren aan de orde. Hoe we daarmee omgaan, is een tweede aandachtspunt voor de deelnemers aan de waterstoftrialoog.

Nieuwe aansluitingen

Als in de toekomst nieuwe partijen aangesloten willen worden op de backbone, zou eigenlijk het systeem platgelegd moeten worden. De waterstof moet uit het netwerk gehaald worden om een nieuwe aansluiting te kunnen realiseren. Dit zou betekenen dat – zeker in de beginperiode – het systeem met grote regelmaat stil ligt. Een onwenselijke situatie natuurlijk en daarom kijkt HNS nu naar mogelijkheden om, net als bij aardgas, nieuwe aansluitingen te kunnen maken terwijl de pijpleiding gewoon in gebruik blijft.

Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid

Het vierde punt dat nog aandacht vraagt, zijn de juridische aspecten. Wie is verantwoordelijk als er wat misgaat? Is dat HNS, de eindgebruiker of de invoeders van waterstof? En welke sancties horen daarbij? In de versie 1.0 zijn hierover al afspraken gemaakt, maar er liggen nog wel wat discussiepunten. In principe geldt het Nederlandse recht, maar wat als een partij het moederbedrijf bijvoorbeeld in Duitsland heeft? En hoe is de samenhang tussen verschillende juridische bepalingen? Ook hierover gaan de deelnemers aan de trialoog nog met elkaar in gesprek.

Meer weten?

VEMW ziet een belangrijke rol weggelegd voor de ACM bij de toekomstige onderhandelingen met HNS

Jacques van de Worp

jvdw@vemw.nl | 0348 – 48 43 58

Senior beleidsadviseur